संरक्षण शास्त्र इयत्ता १२ वी HSC प्रकरणाचे नाव Sanrakshan Shastra Class 12 HSC Chapters names In Ma (HSC Maharashtra Board)

संरक्षण शास्त्र (Sanrakshan Shastra) – Class 12 (HSC Maharashtra Board) Chapters

MHBoard Class 12 | HSC Maharashtra Board | Sanrakshan Shastra | Class 12 Chapters | Maharashtra State Board

विषयाची ओळख (Introduction)

महाराष्ट्र स्टेट बोर्ड (MHBoard) Class 12 (HSC) च्या अभ्यासक्रमात संरक्षण शास्त्र (Sanrakshan Shastra, Defence Studies) हा विषय समाविष्ट आहे. या अभ्यासक्रमात देशाच्या संरक्षणाशी संबंधित महत्त्वाची संकल्पना, धोरणे आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध शिकवले जातात.

या विषयाचा उद्देश म्हणजे विद्यार्थ्यांमध्ये राष्ट्रीय सुरक्षा आणि सामरिक विचारसरणी यांची जाणीव निर्माण करणे. हा विषय HSC Maharashtra Board च्या विद्यार्थ्यांसाठी अभ्यासात महत्त्वपूर्ण ठरतो.

प्रकरणांची यादी (Chapters List)

• प्रकरण १: भारताची सुरक्षा – संकल्पनात्मक चौकट
  India’s Security: Conceptual Framework
• प्रकरण २: भारताचे शेजारीः पाकिस्तान आणि चीन
  India’s Neighbours: Pakistan and China
• प्रकरण ३: भारत आणि आशिया
  India and Asia
• प्रकरण ४: भारताची आण्विक, अवकाश आणि सागरी धोरणे
  India’s Nuclear, Space and Maritime Policies
• प्रकरण ५: अंतर्गत सुरक्षा
  Internal Security
• प्रकरण ६: भारताचे स्वातंत्र्योत्तर सशस्त्र संघर्ष
  India’s Post-Independence Armed Conflicts

प्रत्येक अध्यायाचा संक्षिप्त परिचय (Chapter-wise Summary)

• १. भारताची सुरक्षा – संकल्पनात्मक चौकट: भारताच्या संरक्षण धोरणाचा पाया, त्यातील घटक व भूमिका.
• २. भारताचे शेजारीः पाकिस्तान आणि चीन: शेजारी राष्ट्रांशी भारताचे संबंध व संघर्षांचा इतिहास.
• ३. भारत आणि आशिया: आशियातील देशांसोबत भारताचे सहकार्य व धोरणात्मक संबंध.
• ४. आण्विक, अवकाश व सागरी धोरणे: भारताची सुरक्षा, संशोधन व सामरिक धोरणे.
• ५. अंतर्गत सुरक्षा: देशातील सुरक्षा समस्या व उपाययोजना.
• ६. स्वातंत्र्योत्तर सशस्त्र संघर्ष: भारताच्या इतिहासातील लष्करी संघर्षांची माहिती.

संरक्षण शास्त्राचे महत्त्व (Importance of Sanrakshan Shastra)

Sanrakshan Shastra is an essential subject for HSC Maharashtra Board students. It builds awareness about India’s national security, international relations, and defense mechanisms. This subject is also helpful for competitive exams and careers in civil services, defense forces, and public administration.

It’s not just academic—it instills patriotism, analytical thinking, and policy awareness among students.

Tags: MHBoard Class 12, HSC Maharashtra Board, Sanrakshan Shastra, Maharashtra State Board, Class 12 Defence Studies